TİP 1 “REFORMCU”
Genel Özellikleri: Kararlı, dürüst, objektif, kendinden emin, adaletli, saygı duyulan Stres altındayken: sinirli, yargılayıcı
Temel Motivasyonu: Adaletli ve yapıcı olmak, ideallerine uygun davranmak
Temel Arzusu: Doğru seçimler yapmak ve ölçülü olmak
Temel Sorunu: Öfke
Temel Korkusu: Yanlış yapmak
Reformcular, disiplinli, dürüst ve sorumluluk sahibidirler. Her zaman geliştirilecek bir şeyler olduğunu düşünürler. Sürekli bir şeyleri mükemmelleştirmek isteyen idealistlerdir. Onlara göre hiçbir şey, hatta kendileri bile yeterince iyi değildir. Keskin bir gözle kendilerindeki ve çevrelerindeki eksikleri tararlar. Daha iyi bir hale getirme arzuları, gelişim çabalarını tetikler. Mükemmelliğe olan sevgilerinden dolayı kusursuzluğu ve güzelliği takdir ederler. Bu kusurlu dünyada, geliştirilmesi gereken pek çok şey olduğuna inanırlar.
Dünyayı herkes için daha iyi bir yer yapmaya çalışmak reformcular için her zaman kolay değildir. Her şeyi doğru yapma sorumluluğunu çok fazla üstlendikleri için, kendilerinden beklentileri çok yüksektir. Sıklıkla ihtiyaçlarını ve arzularını bastırmak zorunda kalırlar. Bazı davranışları ve eylemleri nedeniyle suçluluk hissedebilirler. Kafalarında güçlü bir eleştirel iç ses vardır.
Reformcular için rahatlamak zordur. Kendilerini hayatın basit zevklerinden mahrum bırakabilirler. Spontane davranmakta zorlanırlar; adeta bütün dünyayı sırtlarında taşırlar.
Reformcuların niyetleri, özünde iyi ve herkes için faydalı olsa da, zaman zaman diğer insanları fazla zorladıkları olur. Herkese ne yapmaları gerektiğini söylemek isterler ve bu nedenle çevresindeki insanları savunmaya geçirebilirler.
Reformcular kurallara göre oynamayı ve belirli standartlara bağlı kalmayı severler. Ama bunun yanında sabit fikirli olma eğilimi de taşırlar. Dünyayı siyah-beyaz, doğru-yanlış, iyi-kötü perspektifinden görmeleri olasıdır, gri bölgeye odaklanmakta zorlanabilirler.
Reformcular, inançlarına bütün kalpleriyle bağlıdırlar. Bu nedenle etkileyici liderler olabilirler. İnsanlara dünyanın daha iyi bir yer olabileceğini göstermeye çalışırlar.
Enneagram Tip 1’in Gelişim Yönü
Tip 1’in Enneagram bağlantı noktaları 4 ve 7‘dir. Tip 1, stres durumunda genelde tip 4’ün olumsuz özelliklerini göstermeye başlarken, sağlıklı durumda tip 7’nin olumlu özelliklerini göstermeye başlar. Ama tersi de mümkündür.
1, 7’nin olumlu yönüne gittiğinde kendini eleştirmeyi bırakır, daha kabullenici olur. İyimser ve coşkulu olur. Doğal ve spontane davranır. Neyin yanlış olduğuna değil, neyin doğru olduğuna odaklanmaya başlar. Eğlenmeye daha çok zaman ayırır.
1, 4’ün olumlu yönüne gittiğinde derindeki duygularıyla daha çok temasta olur. Yaratıcı aktivitelere zaman ayırır.
1, 4’ün olumsuz yönüne gittiğinde kendisi, diğer insanlar ya da hayat, beklentilerini karşılamadığı için öfkelenir. Öfkesini içinde yaşar, depresifleşir. Kendine güvenini kaybeder, değersiz hisseder. Sahip olmadığı şeylere özenir, umutsuzluğa düşer.
1, 7’nin olumsuz yönüne gittiğinde aşırı uç davranışlar ya da bağımlılıklar ile kendine zarar verir.
Tip 1 İçin Gelişim Tavsiyeleri
* Rahatlamayı öğrenin. Yaşamın gidişatı size ya da sizin tek bir hareketinize bağlı değil.
* İnsanlara öğretecek çok şeyiniz var ama onlardan hemen değişmelerini beklemeyin. İnsanlar doğru olanı yapmak istiyor ya da prensipte sizinle uzlaşıyor olabilir. Yine de düşüncelerin eyleme geçmesini zorlaştıran pek çok değişken vardır. Bu nedenle değişim, beklediğinizden çok daha uzun sürebilir. Sabırlı olun.
* Kendinizin ve başkalarının hatalarını kolayca fark ediyor olabilirsiniz. Ama kendinize ve başkalarına, eksik olduğu konularda katı bir eleştirellikle yaklaşmanın kimseye faydası yoktur. Bu sadece, gerginliğe, öfkeye ve şüpheye yol açar. Süperegonuzun yargılayıcı ataklarını fark edip, bunun sizi nasıl baltaladığını görün.
* Duygularınız ve içgüdülerinizle temasta olun. Bizi insan yapan bunlardır. Duygularınızı geliştirmek için, kimsenin sizi yargılamayacağı terapi gruplarına katılın ya da kendinizi rahatça açabileceğiniz kişisel bir günlük tutun.
* Sizin zayıf noktanız öfkedir. Öfkelendiğinizde geri adım atın, insanların sizden uzaklaştığını ve söyleyebileceğiniz iyi şeyleri duyamadığını görün. Ayrıca öfkeniz sizde tansiyon ve mide hastalıkları gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açıyor, bunu unutmayın.
Sağlıklı Reformcular: Olağanüstü bilge ve anlayışlı kişilerdir. Her şeyi olduğu gibi kabul ederler, realist davranırlar ve her durumda yapılması gereken en iyi eylemi bilirler. İnsancıl, etkileyici ve umutlulardır. Gerçeğin herkes tarafından duyulmasını isterler. Doğruyu yanlışı ayırt ederler. Mantıklı, olgun, dürüst, vicdanlı ve ölçülü davranırlar. Öz disiplinleri yüksektir. İlkeli, adil ve objektiftirler. Ahlaki olarak doğru davranmak isterler.
Enneagram 1 kişilik tipi, 1 kanat 9 (1w9) ve 1 kanat 2 (1w2) olmak üzere iki farklı eğilim gösterir. İki kanadı birden dengeli kullananlar da olabilir.
1w2 “AVUKAT”
Kanat 2, 1’lere insancıl ve sıcak bir hava verir. Doğru olanı yaparak insanlara yardımcı olmak isterler. İnsan hakları ve etik gibi konularla ilgilenebilirler. Yüksek standartları vardır. Pratik düşünen otoriter kişilerdir. Beceriklilerdir; her zaman iyi işler çıkarmaya çalışırlar. Sağlıksız durumda, fazla sabit fikirli olabilirler, insanların hayatlarına fazla karıştıkları olur.
1w2 Ünlüler: Rahmi Koç, Papa John Paul II, Margaret Thatcher, Harrison Ford , Jane Fonda, Kurgu: Jack Shephard (Lost), Lisa Simpson (The Simpsons), Hermione Granger (Harry Potter)
1w9 “İDEALİST”
Kanat 9, 1’lere sakinlik ve nezaket verir. Olaylara kendilerini soyutlayarak bakarlar. Duyguların, objektifliklerini bozmasını istemezler. Tutarlı, ölçülü ve prensip sahibi kişilerdir. Sade ve minimal bir tarzları vardır. Mükemmel olanı hayal ederler. Hayallerini geliştirirken, bazen insanlığın karşılayamayacağı beklentiler oluşturmaları mümkündür. İdeallerini dayatırken acımasız olabilirler.
1w9 Ünlüler: Ahmet Necdet Sezer, George Harrison, Noam Chomsky, Carl Sagan, Katharine Hepburn Kurgu: Gandalf (Lord of the Rings), Ned Stark (Game of Thrones)